دانلود کتاب نامه های سیاسی دهخدا به کوشش ایرج افشار

کتاب الکترونیکی «نامه های سیاسی دهخدا» به کوشش ایرج افشار

در انتشارات روزبهان چاپ شده است. این کتاب در موضوع‌های مبارزه با

محمدعلی‌شاه، نشر صور اسرافیل در اروپا، انتخابات مجلس دوم،

راه‌سازی شوسه خراسان است. همچنین کتاب، زندگی‌نامه‌ای از دهخدا را نیز در بر دارد.

درباره کتاب نامه های سیاسی دهخدا

ایرج افشار دربارهٔ جزئیات نامه‌های موجود در این کتاب می‌گوید:

در این دفتر، آن مقدار از نامه‌های علی‌اکبر دهخدا که جنبۀ سیاسی و

اجتماعی دارد و به دست من افتاده‌است به چاپ می‌رسد.

دو نامۀ بخش اول که یکی خطاب به سید نصرالله تقوی و دیگری خطاب به

حاج سیدمحمد صراف است، آن روزی نوشته شده‌است که دهخدا به جَبْر و عُنْف

و به‌عنوان تبعید به‌مدت یک سال و نیم از طرف محمدعلی‌شاه به خارج از ایران رانده

می‌شد. قضیه از این قرار بود که چون مجلس به توپ بسته شد، دهخدا به همگامی

تقی‌زاده توانست در سفارت انگلیس پناهنده شود و جان از مهلکۀ حتمی به‌در برد،

تا اینکه شاه به خروج و تبعید آنها از ایران رضا داد. این دو نامه در خاندان فدایی

علوی (فرزند حاج سیدمحمد صراف) باقی مانده‌بود و برای چاپ در اختیار من

گذاشته شد؛ از واسطۀ خیر ممنونم.

نامه سیاسی دهخدا افشار

قسمت اعظم و اهمّ این نامه‌ها آن‌هاست که در مجموعۀ معاضدالسلطنه

(ابوالحسن پیرنیا) به جای مانده‌است و اینک نزد دوست دانشمندم دکتر

حسین پیرنیا محفوظ است. دهخدا و معاضدالسلطنه با هم دوست و شریک

نشر روزنامۀ صور اسرافیل در سوئیس، و معاشر سیاسی بودند و در مبارزات

علیه محمدعلی‌شاه قاجار همکاری و همفکری داشتند. صوراسرافیل مجلس فروشگاه رهاوی

نامۀ شمارۀ ۲۰ مکتوبی است که دهخدا از استانبول به یکی از رجال مؤثر

تهران نوشته‌است و من احتمال می‌دهم که علی‌الظاهر به سیدمحمد طباطبایی نوشته شده‌باشد.

در انتهای این مجموعه چند نامه و گزارش که در خاندان حاجی امین‌الضرب

محفوظ است و به‌لطف دکتر اصغر مهدوی در دسترس من قرار گرفت،

به چاپ رسیده‌است. این نامه‌ها و گزارش‌ها مربوط است به دوره‌ای که

دهخدا در دستگاه امین‌الضرب کار می‌کرد و سمت معاونت و مترجمی

مهندسی، بلژیکی را یافته‌بود که خط شوسه میان خوار و سمنان برای

اتصال به خراسان را می‌ساخت. صوراسرافیل مجلس فروشگاه رهاوی