دانلود کتاب خاطرات دیوان بیگی‌ به كوشش ايرج افشار و محمدرسول درياگشت

دانلود خاطرات ديوان بيگى ، ايرج افشار، محمد رسول درياگشت مشخصات كتاب:  سرشناسه : ديوان بيگي، حسين بن رضاعلي، ۱۳۳۴ – ۱۲۷۶؟ق
عنوان و نام پديدآور : خاطرات ديوان بيگي (ميرزا حسين خان) از سالهاي ۱۲۷۵ تا ۱۳۱۷ قمري (كردستان و طهران)/ به كوشش ايرج افشار، محمدرسول درياگشت

دانلود خاطرات ديوان بيگى

خاطرات دیوان بیگی ، ايرج افشار، محمد رسول درياگشت  از سال‌های ۱۲۷۵ تا ۱۳۱۷ ه. ق به کوشش ایرج افشار و محمد رسول دریاگشت صورت گرفته است.

خاطرات دیوان بیگی سرگذشتی است،

خودنوشت از میرزا حسین دیوان بیگی کردستانی، مشتمل بر سوانح زندگانی او

در دوران اقامت کردستان و سپس از روزگار سکونتش در تهران ، به انضمام یادداشت‌های

پراکنده‌ای که در سنوات گوناگون تا سال ۱۳۳۱ قمری نوشته است.

این خاطرات که به قلم یکی از رجال سطوح میانی و متوسط دولت در عصر قاجار به رشته تحریر درآمده،

به ویژه از جهت آگاهی بر حوادث غرب کشور کردستان و کرمانشاه ، آمد و رفت حکام و نایب الایاله‌های

آن جا و اقدامات مهم ایشان در دوران سلطنت ناصرالدین شاه از یک سو، و به دست آوردن اطلاعات

دیگر و گاه فزون تر درباره تهران و برخی رجال دوران یاد شده،

از سوی دیگر ارزشمند است.

هر چند به دلیل این که نویسنده آن از سطح یک مامور ساده دیوانی، موقعیت و نفوذ بیشتری نیافته،

لذا اطلاعات جزئی و اخبار تا کنون پنهان مانده‌ای در آن نمی‌توان یافت، لیکن پرتو دگری است،

بر شیوه زندگی و حکومت و نوع روابط موجود میان رعایا و حکام از یک سو و میان حکام و والیان

و نایبان و سایر مقامات اداری و صاحبان مناصب از جهت دیگر که نوع خود به عنوان یک ماخذ

تاریخی ارزشمند و قابل استفاده است.

۲.۱ – بخش نخست کتاب

بخش نخست در برگیرنده خاطرات میرزا حسین خان از زمان تولد و طفولیت تا زمان فوت پدرش،

میرزا رضاعلی است. این زمان از سال ۱۲۷۵ ه. ق که میرزا رضاعلی به منصب دیوان بیگی

منصوب می‌شود و صاحب خاطرات در سال بعد ۱۲۷۶ ه. ق متولد می‌گردد و هم زمان با سال یازدهم

سلطنت ناصرالدین شاه بوده، آغاز می‌شود و تا سال ۱۳۰۱ ه. ق که پدرش دار فانی را وداع می‌گوید، ادامه می‌یابد.

این بخش از خاطرات درباره حوادث کردستان و کرمانشاهان است.

وی از آمدن و رفتن بیش از هشت حاکم یا نایب الایاله بر کردستان و کرمانشاهان در مدت بیست

دانلود خاطرات ديوان بيگى ايرج افشار، محمد رسول درياگشت

و شش سال یاد شده و حوادث ایام آن‌ها و اقدامات مهم ایشان صحبت می‌کند.

از جمله این حکام عبارت بوده‌اند از: امان الله خان ثانی مشهور به غلامشاه خان ملقب به ضیاء الملک؛ فرهاد میرزا معتمدالدوله پسر عباس میرزا نایب السلطنه و عموی ناصرالدین شاه، عبدالعلی

میرزا احتشام الدوله، طهماسب میرزا مویدالدوله، امامقلی میرزا عمادالدوله برادر

کوچکتر مویدالدوله، عمادالدوله ملقب به حشمت السلطنه، غلامرضاخان شهاب الملک

ملقب به آصف الدوله، سلطان مراد میرزا حسام السلطنه، مسعود میرزا ظل السلطان، محمودخان ناصرالملک.

دانلود خاطرات ديوان بيگى ايرج افشار، محمد رسول درياگشت

دانلود خاطرات ديوان بيگى ، ايرج افشار، محمد رسول درياگشت مشخصات كتاب:  سرشناسه : ديوان بيگي، حسين بن رضاعلي، ۱۳۳۴ – ۱۲۷۶؟ق
عنوان و نام پديدآور : خاطرات ديوان بيگي (ميرزا حسين خان) از سالهاي ۱۲۷۵ تا ۱۳۱۷ قمري (كردستان و طهران)/ به كوشش ايرج افشار، محمدرسول درياگشت

در این رفت آمد حکام، میرزا رضاعلی دیوان بیگی گاه مقام و مرتبتی عالی کسب می‌کند

و بر قدرت و حیطه نفوذش افزوده می‌شود و گاه برعکس، مورد غضب قرار می‌گیرد،

دستگیر و زندانی شده و حتی دچار سوء قصد می‌شود که شرح آن‌ها را فرزندش در خاطرات

خانه پدری بازگو کرده است.

دانلود خاطرات ديوان بيگى

اگر چه بخش زیادی از خاطرات را، گزارش از حوادث سیاسی کردستان و تلاش‌های حکام و ماموران

دولتی تشکیل می‌دهد؛ اما در عین حال اطلاعات ارزشمندی درباره آداب و رسوم مردم مثل عروسی

و عزاداری ، شیوه زندگی و روابط افراد، روابط مالک و رعیت، روابط و مبادلات اقتصادی اجتماعی،

مجازات‌ها و جرایم ، مراسم اعطای خلعت و القاب، ایلات کردستان، مسائل سرحدی با عثمانی،

دانلود خاطرات ديوان بيگى

توصیفی از طلق بستان، اشاره‌ای به مشایخ نقشبندیه از جمله آداب و شیوه زندگی و مراسم

خاص آن‌ها و خانقاه‌ها و خوراک ایشان، اشاره‌ای به حوادث اروپا، یاغی گری و شورش‌های محلی

و بسیاری مطالب جزئی دیگر که از چینش آن‌ها در کنار یکدیگر تصویری از زندگی مردم و شیوه

حکومت داری عصر قاجار در غرب کشور به دست می‌آید.

دانلود خاطرات ديوان بيگى ايرج افشار، محمدرسول

۲.۲ – بخش دوم

دانلود خاطرات ديوان بيگى

دانلود خاطرات ديوان بيگى ، ايرج افشار، محمد رسول درياگشت مشخصات كتاب:  سرشناسه : ديوان بيگي، حسين بن رضاعلي، ۱۳۳۴ – ۱۲۷۶؟ق
عنوان و نام پديدآور : خاطرات ديوان بيگي (ميرزا حسين خان) از سالهاي ۱۲۷۵ تا ۱۳۱۷ قمري (كردستان و طهران)/ به كوشش ايرج افشار، محمدرسول درياگشت

بخش دوم شامل خاطرات نویسنده از دوران اقامت در تهران ، از سال ۱۳۱۰ تا ۱۳۱۷ ه. ق است.

میرزا حسین خان، پس از فوت پدر راهی تهران می‌شود تا شغل مناسبی در دستگاه حکومت

دست و پا کند. وی ابتدا به مرحوم میرزا یوسف مستوفی الممالک نزدیک شد. پس از آن مدتی

دانلود خاطرات ديوان بيگى

را با فخ الملک اردلان گذرانید و سپس وکیل السلطنه برادر اتابک مربوط شد و با پسران اتابک

حشر و نشر پیدا کرد و از این طریق در دستگاه امین السلطان به خدمت درآمد و در سفرهای شاه،

به ویژه در اطراف تهران؛ مانند جاجرود و فیروزکوه و دماوند جزو اردو بوده و بارها برای رفع امور حکومتی

فیروزکوه به آن جا رفته است.

دانلود خاطرات ديوان بيگى ، ايرج افشار، محمد رسول درياگشت

این بخش از خاطرات به دلیل این که نویسنده در زمره مجریان امور قرار داشته و به مقامات عالیه نرسیده،

از این رو با رجال بر جسته و صاحب منصبان عالی رتبه حشر و نشر نداشته، لذا فاقد جزئیات

حوادث و رویدادهای سیاسی است، لیکن از جنبه آگاهی و از وضع تهران و برخی حوادث آن؛

مانند اتمام راه آهن حضرت عبدالعظیم ، شیوع بیماری وبا ، جشن سال پنجاهمین سلطنت ناصرالدین شاه،

قتل ناصرالدین شاه، سرنوشت میرزا رضا، به سلطنت رسیدن مظفرالدین شاه، عزل اتابک و اقوامش،

آداب و رسوم ماه رمضان و جشن نوروز و سایر آداب و رسوم ارزشمند است.