عنوان و نام پديدآور: قصه انوشیروان با مزدک [ نسخه خطی]
تاریخ کتابت: ، تاریخ کتابت: سده یازدهم
نام خاص و کميت اثر: ص. 7ر – 11ر
قطع: ؛15*24/8سم. 63گ. سطرها مختلف.
وضعیت استنساخ نسخه: با توجه به اینکه شیخ بهائی (1030) وفات یافته پشت برگ 53 عبارت
«شیخنا بهاء المله و الدین سلمه الله» بیانگر آن است که کاتب از شاگردان شیخ بهائی بوده و نسخه در حیات او کتابت شده است.
يادداشتهاي مربوط به مشخصات ظاهري اثر: نوع خط:نستعلیق، راسته یا چلیپا.
تزئینات جلد:چرم قهوه‌ای ضربی ترنج‌دار.
مشخصات اثر: یادداشتهای تملک: دانلود نسخه خطی قصه انوشیروان با مزدک
متن يادداشت: از متملکات صدر الافاضل لطفعلی بن محمدکاظم در اوائل شعبان 1323.
يادداشتهاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع اثر: ماخذ فهرست: جلد 43، صفحه 21.
خسرو یكم معروف به انوشه روان۱ (یا انوشیروان) پسر سوم كواد (قباد) پادشاه ساسانى بود كه بى شك یكى
از مشهورترین و بزرگترین پادشاهان ساسانیان بوده است. در دوره پادشاهى او فرقه مزدكى سركوب شد. اینكه
پسران اول و دوم كواد جانشین پدر نشدند و پسر كوچكتر یعنى خسرو (به عربى: كسرى) پادشاه شد نیز علتى
داشته است كه در ذیر خواهد آمد.
دانلود نسخه خطی قصه انوشیروان با مزدک
«واقعه قلع وقمع مزدكیان در آخر سال ۵۲۸ یا اوایل سال ۵۲۹ رخ داد. علت آن نقشه اى بود كه مزدكیان راجع
به ولیعهدى كاووس پدشخوارشاه پسر كواد كشیده بودند و مى خواستند به رغم تصمیم شاهنشاه به وسیله
توطئه و تحریك این شاهزاده مزدكى را بر تخت ایران جاى داده، خسرو را از سلطنت محروم كنند. این آخرین
قطره اى بود كه جام صبر را لبریز كرد.»۵ به این ترتیب تمام بزرگان زرتشتى و مسیحى به همراه روساى فرقه
مزدكیه در مجلسى كه ریاست آن به عهده كواد بود، شركت كردند و پس از چندى بحث و مجادله افراد مسلح
بر سر مزدكیان ریختند و ظاهراً تمام سران این فرقه را كشتند. یقیناً این مجلس به بهانه مباحثه میان ادیان گوناگون
صورت گرفته است، زیرا در غیر این صورت بزرگان مزدكى خود را به دام نمى انداختند. به هر حال پس از این ماجرا
مزدكیان كه روساى خود را از دست داده بودند، پراكنده شدند، دارایى آنها ضبط و كتب دینى آنها سوزانده شد.
«به درگاه كسرى یكى باغ بود/ كه دیوار او برتر از راغ بود/ همه گرد بر گرد آن كنده كرد/ مر این مردمان را پراكنده كرد
/ بكشتندشان هم بسان درخت/ زبرپاى و سرزیر آكنده سخت»۶
واقعه قلع وقمع
دانلود نسخه خطی قصه انوشیروان با مزدک
«گرچه ممكن است اشعار شاهنامه درباره پایان كار مزدكیان كه مى گوید خسرو آنها را مانند درخت وارونه بر زمین
كاشت، اغراق آمیز باشد، ولى در ذهن ایرانیان تا امروز همین تصویر باقى مانده است. به روایت فردوسى، خسرو
سپس به مزدك گفت به درون باغ رو و میوه بذرهایى را كه كاشته اى ببین و هنگامى كه مزدك موبد پیروانش را در
چنین وضعى دید، خروشى برآورد و بى هوش شد. سپس شاه او را زنده بر دار كرد و با باران تیر بكشت. فردوسى
در پایان مى افزاید: تو گر باهُشى راه مزدك مگیر.»۷
دانلود نسخه خطی قصه انوشیروان با مزدک
واقعه قلع وقمع
همان طور كه مشاهده مى شود در منابع اختلافاتى وجود دارد، گروهى كشتن مزدكیان و مزدك را به كواد و دسته اى
از جمله شاهنامه و منابع پهلوى آن را به خسرو نسبت مى دهند. به هر حال نهضت مزدكیه عامل مهمى در وادار
كردن قباد و خسرو به دست زدن به اصلاحات و اقداماتى بود. از یك سو مردم عادى و پایین دست به حقوق خود آگاه
شده بودند و جریان روشنفكرى در میان طبقات پایین و متوسط و حتى در بین شاهزادگان ایجاد شده بود و از سوى
دیگر براى كنترل اوضاع پس از سركوبى قیام مزدك، راهكارهاى نوینى ایجاب مى كرد. براى دستیابى به دو هدف مذكور
خسرو دست به یك سرى اقدامات زد. البته ذكر این نكته لازم است كه قیام مزدك تنها عامل این اصلاحات نبود بلكه
اقتضاى زمان و پیشرفت هایى كه در رم و نقاط دیگر رخ داده بود و از طرف دیگر اندیشه هاى نوگرانه خسرو از عوامل تاثیرگذار
دیگر بودند. اینكه فردوسى مردم را از پیمودن راه مزدك باز مى دارد و جانب خسرو را مى گیرد، دلیل نسبتاً واضحى دارد،
زیرا او یك دهقان زاده بود و دهقان ها (یا دهگان ها) بزرگان و نمایندگان كشاورزان در زمان ساسانى بوده اند كه مورد
لطف و توجه ویژه انوشیروان قرار مى گیرند.
دانلود نسخه خطی قصه انوشیروان با مزدک
اولین نفری باشید که دیدگاهی را ارسال می کنید برای “دانلود نسخه خطی قصه انوشیروان با مزدک – تاریخ کتابت: اوایل سده 11 هجری قمری.”
محصولات مشابه
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.