دانلود کتاب رباعیات خیام به تصحیح محمدعلی فروغی

رباعیات خیام محمدعلی فروغی رباعیات خیام نام مجموعه‌ای است که

از رباعی‌های غیاث‌الدین ابوالفتح عُمَر بن ابراهیم خیام نیشابوری مشهور

به خیام فراهم آمده. این رباعی‌ها در سده‌های پنجم و ششم هجری قمری

به زبان فارسی سروده شده‌اند و عمدتاً بیانگر دیدگاه‌های فلسفی او هستند.

این اشعار در زمان حیات خیام به واسطهٔ تعصب مردم مخفی ماند و تدوین

نشد و تنها بین یک دسته از دوستان همرنگ و صمیمی او شهرت داشت یا

در حاشیهٔ جُنگ‌ها و کتاب‌های اشخاصی به‌طور قلم‌انداز چند رباعی از او

ضبط شده‌است و پس از مرگش منتشر شد. به همین خاطر در تعداد این رباعی‌ها

و نیز حقیقی یا جعلی بودن بعضی از آن‌ها اختلاف نظر وجود دارد.

خیام زندگی‌اش را به‌عنوان ریاضی‌دان و فیلسوفی شهیر سپری کرد. این

در حالی بود که معاصرانش از رباعیاتی که امروزه مایهٔ شهرت و افتخار او هستند

بی‌خبر بودند.در چند قرن اخیر این رباعیات بسیار مورد توجه قرار گرفته‌است،

به زبان‌های بسیاری ترجمه شده‌اند و تصحیحات فراوانی بر آن‌ها صورت گرفته‌است.

کهن‌ترین دفتر گردآمده از رباعیات خیام طربخانه نام دارد. اشعار فروشگاه رهاوی

عمده منابع پیرامون رباعیات خیام را سیدعلی میرافضلی، پژوهشگر و رباعی‌پژوه،

در کتابی تحت عنوان «رباعیات خیام در منابع کهن» جمع‌آوری کرده‌است.

رباعیات خیام محمدعلی فروغی

امروزه قدیمی‌ترین مجموعهٔ اصیل از رباعیاتی منسوب به خیام، نسخهٔ

بودلن آکسفورد است که در سال ۸۶۵ قمری در شیراز کتابت شده‌است،

یعنی سه قرن بعد از خیام و دارای ۱۵۸ رباعی است، که به نظر صادق هدایت

رباعیات بیگانه و نامعتبر نیز در این مجموعه دیده می‌شوند.تا پیش از تصحیحات

علمی مجموعه‌هایی که با نام رباعیات خیام وجود داشت؛ مجموعه‌هایی مغشوش

از آرای متناقض و افکار متضاد بود به‌طوری‌که به گفتهٔ صادق هدایت اگر یک نفر

صد سال عمر کرده باشد و روزی دو مرتبه کیش و مسلک و عقیدهٔ خود را عوض

کرده باشد قادر به گفتن چنین افکاری نخواهد بود.بی‌مبالاتی نسخه‌نویسان و

اشتباه کاتبان همیشه در بررسی نسخه‌های خطی دیده می‌شود؛ اما در مورد

اشعار فروشگاه رهاوی

خیام گاه اشعارش را به‌عمد تغییر داده‌اند تا آن را به مسلک تصوف نزدیک کنند.

هدایت حتی می‌گوید یک علت مغشوش بودن رباعیات خیام این است که هر کس

می‌خوارگی کرده‌است و رباعی‌ای گفته‌است از ترس تکفیر آن را به خیام نسبت داده‌است.مشکل دیگر این است که بسیاری به پیروی و تقلید از خیام رباعی

سروده‌اند و رباعی ایشان بعدها در شمار رباعیات خیام آمده‌است.

خیام نه در قالب شعری، نه در کلمات و اصطلاحات شعری و نه در تفکر

شعری‌اش از هیچ شاعری پیروی نمی‌کند چراکه خود در این زمینه صاحب

سبک است و تنها از صنعت ایجاز بهره می‌برد. او به سادگی از معنای کلمات

برای فهماندن مقصودش بهره می‌گیرد و با چنان مهارتی این کار را انجام

می‌دهد که در نظر همگان کاری ساده می‌نماید. گیرندگی تفکرات خیام تنها

مخصوص خود اوست و در زبان هیچ شاعر فارسی‌زبان دیگری مشاهده

نمی‌شود، زبانی بی‌تکلف دارد و تشبیهات و استعاراتش با ظرافتی خاص

و با شکلی ساده و روان چینش شده‌اند. اشعار فروشگاه رهاوی

ویژگی جالبی که در شعر خیام نمایان است دقت نظر خاص او در استفاده

از لغات عربی در شعرش است، یعنی یا کاملاً فارسی‌گو بوده‌است یا مانند

فردوسی تا حد امکان از کلمات متداول عربی در فارسی استفاده نکرده‌است

و با بهره‌گیری از تنها یک یا چند لغت عربی در شعرش مفهوم خاصی را القا

کرده‌است. این ویژگی کاملاً در مفهوم شعری خیام نمایان است. این کار

خیام از آن‌رو قابل توجه‌است که در گذشته، زبان عربی را حتی می‌توان به

نوعی زبان رسمی ایران دانست چرا که تمام کتب علمی و مذهبی، به زبان

عربی نوشته می‌شدند و همان‌طور که دیده می‌شود حتی قرن‌ها بعد از خیام

نیز اشعار شاعران ایرانی مملو از لغات عربی‌است و این خود ممیزی است

که خیام و فردوسی را از دیگر شاعران ایرانی تمییز می‌دهد.

خیام در اشعارش بی‌اعتباری دنیا و ناپایداری هستی موقت انسان را در زندگی اش

به تصویر می‌کشاند. زبان تند و تیز خیام در رباعیات، تازیانه‌ای بر زاهدان دروغین

و ریاکار است.