کف الرعاع عن محرمات اللهو و السماع (از: احمد بن محمد بن علی بن حجر هیتمی ) ۱۰۷۵ یا ۱۰۷۰ق.

عنوان و نام پدیدآور: کف الرعاع عن محرمات اللهو و السماع [ نسخه خطی]/ علی بن حجر هیتمی  از: احمد بن محمد بن علی ابن حجر هیتمی
کاتب: کاتب: میکاییل بن حاج علی بن حاج احمد طرابلسی دمشقی خلوتی مودب الاطفال
تاریخ کتابت: ، تاریخ کتابت: ۱۰۷۵ یا ۱۰۷۰ق.
قطع: ‫۱۳*۱۹/۵سم. ۷۷گ. ۲۱س.‬
یادداشتهای کلی: این اثر در مصر و در بیروت چاپ شده است.
آغاز، آغازه، انجام، انجامه: ۱بسمله الحمد لله الذی حظر مواطن اللهو علی عباده… .
۲… ما روی مصارعه النبی صلی الله علیه و سلم اباجهل لا اصل له… فی مصارعه النبی صلی الله علیه و سلم و شرف و کرم.
تزئینات متن:عناوین و نشانی‌ها شنگرف.
تزئینات جلد:مقوایی، عطف تیماج مشکی.
ماخذ فهرست: جلد ۳۲، صفحه ۳۳۸٫
یادداشتهای مربوط به مشخصات ظاهری اثر: نوع خط:نسخ.
یادداشتهای مربوط به نسخه موجود: ۱در برگ اول یادداشت‌های پراکنده؛ در برگ آخر دعاء التحذیر من ابلیس.
یادداشتهای مربوط به نمایه ها، چکیده ها و منابع اثر: نک: کشف الظنون، ۲/ ۱۵۰۲؛ معجم المطبوعات، ۱/ ۸۴٫
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده: در رد کتاب فرح الاسماع تونسی و در واقع تحریم انواع موسیقی و بازی است.
موضوع (اسم عام یا عبارت اسمی عام): فقه شافعی

کف الرعاع عن محرمات اللهو و السماع (از: احمد بن محمد بن علی بن حجر هیتمی )

مروری مختصر بر زندگانی ابن حجر هیتمی مکی

۱: تولد

«احمد بن محمد بن علی بن حجر هیتمی» در سال ۹۰۹ هجری قمری در محله ابی هیتم (روستایی در کشور مصر) متولد شد[۲]. پدرش را در کودکی از دست داد و لذا جدش عهده دار کفالت و سرپرستی امور وی گشت. پس از مرگ جدش، ۲ نفر از شیوخ منطقه یعنی شنّاوی و ابن ابی الحمائل بر روند تحصیل ابن حجر مراقبت می کردند.^[۳]

۲: چرا او را «ابن حجر» می نامند؟

در این باره که چرا به هیتمی، ابن حجر اطلاق می شود اختلاف نظر وجود دارد. چنانکه برخی گفته اند: جد هیتمی چون بسیار سکوت اختیار می کرد و صرفا در زمان ضرورت سخن می گفت، لذا به او لقب حجر و به احمد بن محمد هیتمی (شخصیت مورد نظر در این نوشتار)، نیز لقب «ابن حجر» اطلاق می شد.[۴]
عده دیگری نیز به جد ابن حجر از آن جهت که هم شجاع بود و هم کم سخن، لقب حجر دادند از این رو، ابن حجر نیز بدین نام، شهرت یافت.[۵]

۳: ورود به الازهر قاهره

به هرحال همانطور که اشاره شد ابن حجر در سنین کودکی با نظارت ۲ نفر از علمای منطقه (یعنی شناوی و ابن ابی الحمائل)، تحصیل در امور دینی را آغاز کرد. تا اینکه سال ۹۲۳ هجری قمری از راه رسید و ابن حجر که حدودا ۱۴ سال، سن داشت، همراه با جناب شناوی به قاهره رفت تا در الازهر تحصیلاتش را ادامه دهد.[۶]

۴: برخی از اساتید ابن حجر هیتمی

قطعا ورود ابن حجر به محیط علمی همچون دانشگاه الازهر، نقطه عطفی در زندگانی علمی اش به حساب می آمد. از این رو در آن سال ها اساتید فراوانی را درک کرد که برخی از اساتیدش عبارتند از:
زکریا انصاری

ناصر الدین طبلاوی

ابی الحسن بکری

ناصر لقانی

عبید الشنشَوری

ابن طحان

شهاب منطوی

سید حطانی

ابن الصائغ

العَبّادی
الدَّلجی.^[۷]

۵: اجازه افتاء، تدریس و تالیف علی بن حجر هیتمی

اهتمام و جدیت ابن حجر هیتمی در امر تحصیل علوم دینی، اساتیدش را بر آن داشت تا در سال ۹۲۹ هجری قمری، برای او که صرفا ۲۰ سال سن داشت، اجازه افتاء، تدریس و تالیف را صادر نمایند^[۸]. بدین صورت که از این تاریخ به بعد، با چراغ سبزی که اساتید ابن حجر به وی نشان دادند، او می توانست عهده دار این ۳ امر مهم شود.

۶: هجرت به مکه  علی بن حجر هیتمی

ابن حجر ابتدا در سال های ۹۳۳ هجری قمری و ۹۳۷ هجری قمری به مکه رفت و در هر بار حدودا ۱ سال در آنجا مستقر شد. سرانجام در سال ۹۴۰ هجری قمری به مکه رفت و این بار تصمیم گرفت

در این شهر بماند[۹]. ناگفته نماند که ابن حجر پس از این سفر تا آخر عمرش در مکه زندگی کرد.

به همین جهت در برخی از متون و یا عبارات، ابن حجر را «ابن حجر مکی» نامیده اند. بدین معنا که چون ابن حجر از سال ۹۴۰ هجری قمری به مکه هجرت کرد و در آن شهر سکنی گزید، لذا او را ابن حجر مکی خوانده اند.

ابن حجر در مکه نیز به اموری چون تدریس و تالیف مشغولیت داشت

بدین جهت در آن دوران شاگردان زیادی را تربیت و آثار متعددی را به رشته تحریر درآورد. در ادامه به برخی از شاگردان و همچنین تالیفات ابن حجر هیتمی اشاره می شود.

۷: برخی از شاگردان ابن حجر

همانطور که گفته شد تدریس، یکی از شوونی بود که ابن حجر هیتمی بدان اشتغال داشت

از این رو افراد زیادی در محافل درسی او شرکت می کردند و شاگرد او به حساب می آیند.