دستور ابجدی در کتابت موسیقی بررسی و ترانویسی تصنیفی نغمه نگاری شده به شیوه تلفیقی (ابجدی-نقطه ای)
از مهدی قلی هدایت (مخبرالسلطنه)، با نگاهی به فواصل پیشنهادی منتظم الحکماء
حروف ابجد شیوه ای برای مرتب سازی حروف زبان عربی است که بر پایه الفبای اولیه خط فنیقی مرتب شده اند. حروف ابجد
دستور ابجدی در کتابت موسیقی
نویسنده: مهدیقلی هدایت ،
بر اساس بیست و هشت حرف زبان عربی به ترتیب زیر است:
ا ب ج د ه و ز ح ط ی ک ل م ن س ع ف ص ق ر ش ت ث خ ذ ض ظ غ
برای سهولت در به خاطرسپردن این حروف هر چند حرف پیاپی را به شکل یک واژه درآورده اند که چنین است:
اَبجَد – هُوز – حُطی – کَلَمَن – سَعفَص – قَرَشَت – ثَخَذ – ضَظِغ
هشت صورت فوق را حروف جمل یا حساب جمل یا حساب ابجد به معنی ارزش عددی حروف الفبا
و واژگان می نامند. عدد ۱ تا ۱۰۰۰ را به روش زیر بین این ۲۸ حرف تقسیم کرده اند:
سنت عملی موسیقی ایران تا حدود یک قرن پیش، به صورت شفاهی و سینه به سینه از نسلی به نسل دیگر منتقل میشد.
هر چند در رسالات قدیم موسیقی ایران برای نامگذاری نغمات از حروف ابجد استفاده میشده،
ولي کاربرد عمده آن به توضیح
دستور ابجدی در کتابت موسیقی
مباحث نظری موسیقی نظیر دستهبندی سازها اختصاص داشته است.
وي ادامه داد: شیوه نتنویسی بر روی پنج خط حامل، در اواسط سده سیزدهم خورشیدی، همراه
با موسیقی نظام به ایران وارد شد
و در پی آن به تدریج تلاشهایی برای نوشتن موسیقی دستگاهی به وسیله این روش نتنگاری صورت گرفت.
پورعيسي توضيح داد: اسناد به جا مانده از این دوران حاکی از آن است که آلفرد لومر، غلامرضا مین باشیان، علینقی وزیری و
مهدی قلی هدایت (مخبرالسلطنه)، نخستين کسانی بودند که اقدام به نوشتن موسیقی ایرانی با بهرهگیری از این روش کردند.
از بین این افراد تنها دو تن موفق شدند ردیف را به طور کامل ثبت کنند. از این رو باید نتنویسی این دو را به جهت جامعیت
در نوشتن رپرتوار موسیقی دستگاهی دارای اهمیت بیشتری دانست.
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.